- Katılım
- 10 Nisan 2025
- Mesajlar
- 742
- Reaksiyon puanı
- 81
- Konu Yazar
- #1
Alan adlarının IP adreslerine çevrilmesinde kullanılan DNS (Domain Name System) sunucuları, internetin temel yapı taşlarından biridir.
Bu sistemler, sadece kullanıcıların web sitelerine ulaşmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda siber güvenlik,
trafik yönlendirme ve içerik dağıtımı gibi pek çok işlemin merkezindedir.
Peki, DNS sunucularında API kullanımı mümkün müdür? Hangi amaçlarla kullanılır ve bu durumun yasal çerçevesi nedir?
1. DNS Sunucularında API Kullanımı Nedir?
DNS sunucuları klasik olarak UDP/TCP protokolü üzerinden çalışır. Ancak modern DNS sistemlerinde, yönetim ve otomasyon ihtiyacı arttıkça API (Application Programming Interface) kullanımı da yaygınlaşmıştır. Bu API’ler çoğunlukla REST, GraphQL veya JSON-RPC tabanlıdır.
API Kullanım Alanları:
- Alan adı kayıt ve güncelleme işlemleri (zone ekleme/silme)
- DNS kayıtlarının (A, MX, TXT vb.) otomatik olarak değiştirilmesi
- Dinamik DNS (DDNS) hizmetleri
- Kullanım istatistikleri ve sorgu loglarının alınması
- Güvenlik duvarlarıyla veya tehdit istihbaratı sistemleriyle entegre çalışmak
2. Kimler DNS API Kullanır?
- Barındırma firmaları (Hosting)
- Alan adı kayıt (domain registrar) şirketleri
- Kurumsal BT departmanları
- Siber güvenlik uygulamaları (örneğin: DNS firewall servisleri)
- İç ağ yönetimi yapan sistem yöneticileri
3. Yasal Çerçeve
a. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)
DNS logları, kullanıcıların IP adreslerini ve ziyaret ettiği siteleri kayıt altına alabilir. Eğer bu veriler kişisel veri olarak kabul edilirse, API aracılığıyla erişim veya paylaşımı KVKK’ya tabidir.
Veri sorumlusu, bu verilerin gizliliğini ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.
b. 5651 Sayılı Kanun – İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi
İnternet servis sağlayıcıları ve yer sağlayıcılar, kullanıcı erişim loglarını tutmakla yükümlüdür. DNS sunucuları üzerinden API ile erişilen loglar, bu kapsamda denetlenebilir niteliktedir.
Logların silinmesi, saklanmaması veya izinsiz paylaşılması yasal sorumluluk doğurabilir.
c. Elektronik Haberleşme Kanunu (5809 Sayılı Kanun)
DNS, temel haberleşme altyapısının parçasıdır. API kullanımı ile bu sistemlerde yapılacak her türlü değişiklik, operatör veya hizmet sağlayıcı sorumluluğu kapsamında değerlendirilebilir.
4. Güvenlik ve Erişim Kontrolleri
DNS API’lerinin yetkisiz erişime açık olması durumunda ciddi siber güvenlik riskleri doğabilir:
- DNS zehirlenmesi (cache poisoning)
- Hizmet engelleme (DoS) saldırıları
- Alan adının başka bir IP’ye yönlendirilmesi (phishing)
Bu nedenle DNS API'leri mutlaka:
- Kimlik doğrulama (OAuth, API Key vs.)
- IP beyaz listeleme
- Loglama ve denetim
gibi güvenlik önlemleriyle desteklenmelidir.
5. Açık DNS API’leri ve Etik Kullanım
Bazı büyük DNS sağlayıcıları (örneğin Cloudflare, Google Public DNS), genel kullanıma açık DNS API’leri sunmaktadır. Bu API’ler:
- DNS üzerinden şifreli sorgular (DoH, DoT)
- DNS kayıt yönetimi
- Performans ve güvenlik analizi gibi hizmetler sunar.
Bu hizmetlerin kullanımı genellikle kullanıcı sözleşmesi ve gizlilik politikası çerçevesinde yürütülür. Bu nedenle:
- Yasal sınırlamalara uyulmalı
- Toplanan veriler başka amaçlarla kullanılmamalı
- Açık rıza alınmadan kişisel veriler işlenmemelidir
Sonuç
DNS sunucularında API kullanımı, otomasyon ve yönetim açısından oldukça faydalıdır. Ancak bu sistemlerin yanlış kullanımı ciddi güvenlik ve yasal riskler doğurabilir. Özellikle KVKK ve 5651 sayılı kanun kapsamında, kişisel verilerin güvenliği ve log yönetimi dikkatle ele alınmalıdır. Kurumsal veya ticari bir DNS hizmeti sunuyorsanız, API’lerinizi yasalara uygun, şeffaf ve güvenli bir şekilde yapılandırmanız zorunludur.