XMPP (Jabber) Diğer Anlık Mesajlaşma Protokolleri

Yönetici
Yönetim Kurulu Başkanı
Chairman of the Board
Katılım
10 Nisan 2025
Mesajlar
744
Reaksiyon puanı
83
XMPP (Jabber) Diğer Anlık Mesajlaşma Protokolleri

XMPP (Jabber) ve Diğer Anlık Mesajlaşma Protokolleri​

Giriş​

İnternet üzerinden anlık mesajlaşma, günümüzde bireyler ve kurumlar arasında hızlı iletişim sağlamak için en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Bu iletişim, farklı protokoller ve teknolojiler aracılığıyla gerçekleşir. Bu makalede, açık kaynaklı ve standart bir protokol olan XMPP (Extensible Messaging and Presence Protocol) yani Jabber ile birlikte diğer popüler anlık mesajlaşma protokolleri incelenecektir.

XMPP (Jabber) Nedir?​

XMPP, başlangıçta 1999 yılında Jabber olarak ortaya çıkmış, XML tabanlı, açık standartlara sahip bir anlık mesajlaşma protokolüdür. Extensible Messaging and Presence Protocol olarak adlandırılan XMPP, gerçek zamanlı iletişim ve varlık (presence) durumlarının paylaşımı için geliştirilmiştir.

XMPP’nin Özellikleri​

  • Açık ve Genişletilebilir: XMPP, açık standart olduğu için farklı uygulamalar tarafından kolayca kullanılabilir ve yeni özellikler eklenebilir.
  • Dağıtık Mimari: Merkezi bir sunucuya bağlı kalmadan, farklı sunucular üzerinden iletişim kurmayı sağlar.
  • Gerçek Zamanlı Mesajlaşma: Anlık mesajlaşmanın yanı sıra varlık bilgisi paylaşımı (online, meşgul, çevrimdışı) ve grup sohbetini destekler.
  • Güvenlik: TLS/SSL üzerinden şifreli iletişim sağlar.
  • Dosya Transferi ve Sesli/Görüntülü Görüşme: Eklentilerle desteklenebilir.

XMPP Kullanım Alanları​

  • Kurumsal iletişim
  • Sosyal ağlar
  • Oyun platformları
  • Anlık bildirim sistemleri

Diğer Popüler Anlık Mesajlaşma Protokolleri​

1. SIP (Session Initiation Protocol)

  • Kullanım: Başlangıçta VoIP (sesli görüşme) için geliştirilmiştir ancak mesajlaşma ve video görüşmelerini de destekler.
  • Özellikler: Gerçek zamanlı iletişim kurulumunu ve sonlandırmasını yönetir.
  • Farkı: XMPP’den daha çok multimedya oturumlarına odaklıdır.

2. IRC (Internet Relay Chat)

  • Kullanım: İnternetin en eski gerçek zamanlı sohbet protokolüdür.
  • Özellikler: Kanal tabanlı grup sohbetleri ve özel mesajlaşma sunar.
  • Farkı: Daha basit ve az özelliklidir, dosya transferi ve güvenlik sınırlıdır.

3. MQTT (Message Queuing Telemetry Transport)

  • Kullanım: IoT (Nesnelerin İnterneti) uygulamalarında düşük bant genişliği ve düşük enerji tüketimi için optimize edilmiştir.
  • Özellikler: Hafif yapısı ile anlık veri iletimi sağlar.
  • Farkı: Mesajlaşmadan çok veri iletimi odaklıdır.

4. WhatsApp, Telegram, Signal gibi Propriyeter Protokoller

  • Bu uygulamalar kendi özel, kapalı protokollerini kullanır.
  • Güçlü şifreleme ve kullanıcı dostu arayüz sunarlar.
  • Ancak açık standartlar değildir, üçüncü taraf uygulamalarla uyumlulukları sınırlıdır.

XMPP ve Diğer Protokoller Arasındaki Farklar​

ÖzellikXMPPSIPIRCMQTTPropriyeter Uygulamalar
AçıklıkAçık standartAçık standartAçık standartAçık standartKapalı
Temel KullanımMesajlaşma, varlık bilgisiSesli/görüntülü aramaGrup sohbetVeri iletimi (IoT)Mesajlaşma, arama
GüvenlikTLS/SSLTLS/SSLSınırlıTLSGelişmiş şifreleme
GenişletilebilirlikYüksek (XML tabanlı)OrtaDüşükDüşükDüşük (kapalı sistem)
Kullanım AlanlarıKurumsal, sosyal ağlarVoIP, multimedyaEski sohbet sistemleriIoTGenel kullanıcı

 
Üst